Fizjoterapia a rehabilitacja, co jest, czym?

Wielu Naszych pacjentów używa zamiennie słów fizjoterapia i rehabilitacja, uważając je za synonimy, ale czy faktycznie ich znaczenie jest takie samo? Czy twój fizjoterapeuta może jednocześnie nazywać się rehabilitantem?

Czy fizjoterapia to składowa rehabilitacji?

Mówiąc najprościej – Tak. Węższym pojęciem jest fizjoterapia a rehabilitacja (z łac. re – na nowo; habilis – sprawny) oznacza według definicji podejmowanie działań edukacyjnych, psychologicznych, leczniczych, technicznych i wielu innych, aby przywrócić danej osobie pełną, lub możliwie najlepszą sprawność. I nie chodzi tu tylko o sprawność fizyczną, ale również o inne aspekty życia.

Widać, więc gołym okiem, że pojęcie rehabilitacji jest niezwykle szerokie i używane nie tylko w gałęzi medycznej, ale również w technicznej, edukacyjnej i społecznej. Przywracając sprawność osobie skupiamy się na tych aspektach, w jakich doszło do ewentualnych deficytów. Oznacza to na przykład, że rehabilitacją osoby cierpiącej z powodu depresji, zajmować się będzie psycholog oraz psychiatra, a w przypadku pacjenta po operacji endoprotezy biodra, fizjoterapeuta.

Fizjoterapia, co to oznacza?

Fizjoterapia stanowi integralną i nierozerwalną część nauk medycznych, która ma za zadanie zapobieganie, leczenie i przywracanie utraconych w procesie chorobowym funkcji organizmu. Fizjoterapia stanowi nierozerwalną część procesu leczenia pacjentów w różnych dziedzinach medycyny, wykorzystując do tego procesu metody naturalne, energie chemiczną, mechaniczną, elektryczną, ruch i inne bodźce cieplne lub termiczne.

Według Światowej Konfederacji Fizjoterapii (WCPT) definicja fizjoterapii oznacza świadczenie wobec jednostek lub populacji osób usług, mających na celu rozwijanie, utrzymywanie i przywracanie im maksymalnych zdolności ruchowych i funkcjonalnych.

W tej koncepcji ciężko jest w sposób wyraźny wykroić fizjoterapię z pojęcia rehabilitacji. Byłoby to niezwykle sztuczne, ponieważ przywrócenie pacjentowi możliwości prawidłowego chodu po operacji stawu kolanowego, umożliwia mu jedocześnie powrót do pracy i aktywnego życia rodzinnego i społecznego.

Rehabilitacja kiedyś, czyli ugul i gimnastyka lecznicza

System edukacji wyższej wiele lat temu nie przywidywał w Polsce (w przeciwieństwie do zamożniejszych Krajów) odrębności kształcenia fizjoterapeutów, oznaczało to, że osoby pragnące wykonywać ten zawód kształcone były na innych pokrewnych kierunkach lub później na poziomie technika w szkołach policealnych. Z czasem dążąc do wysokich standardów nauczania powstały pierwsze wydziały kształcące pierwsze pokolenia fizjoterapeutów.

Dawna rehabilitacja ograniczała się głównie do wykonywania określonych zabiegów fizykoterapii oraz ćwiczeń między innymi w klatkach UGUL z wykorzystaniem podwieszeń, lub gimnastyki leczniczej, dobranych w zależności od schorzenia, jakie występowało u pacjenta. Dążenie do kompleksowości leczenia i dynamiczny rozwój nauk medycznych zmieniały stopniowo fizjoterapię w nowoczesną i opartą na faktach dziedzinę medycyny.

Czym zajmuje się fizjoterapia współcześnie?

Ewolucja współczesnej fizjoterapii umożliwiła rozwój nowych gałęzi przekształcając na przykład zwykłe ćwiczenia korekcyjne czy ćwiczenia wolne, oporowe itd. w funkcjonalny trening medyczny dopasowany do indywidulanych potrzeb pacjenta.

Wypracowanie nowoczesnych metod leczenia opartych na najnowszych doniesieniach badań medycznych i doświadczeniu fizjoterapeutów jak Terapia Manualna, Terapia mięśni dna miednicy, PNF, Bobath, Vojta, FDM, terapia tkanek miękkich, suche igłowanie i wiele innych umożliwiają wybór najskuteczniejszych planów leczenia pacjentów.

Fizjoterapeuta, czyli specjalista w swojej dziedzinie

Fizjoterapeuta tak jak lekarz podczas studiów wybiera odpowiednią specjalizację, w której dokształca się na licznych kursach i szkoleniach. Fizjoterapia ortopedyczna zajmuję się pacjentami z dolegliwościami bólowymi w obrębie stawów obwodowych (na przykład bark, biodro, kolano) jak i kręgosłupa. Fizjoterapia po operacji takiej jak: endoproteza biodra, endoproteza stawu kolanowego, szycie łąkotki czy artroskopia kolana, to węższa gałąź fizjoterapii ortopedycznej.

Jedną z najmłodszych specjalizacji jest fizjoterapia uroginekologiczna obejmująca swoją opieką kobiety na każdym etapie życia, z takimi dolegliwościami jak nietrzymanie moczu, wypadanie narządu rodnego, bolesne miesiączki czy bolesne współżycie. Fizjoterapia w ciąży i po porodzie umożliwia bezpieczny i zdrowy powrót do codziennej aktywności każdej mamy.

Fizjoterapia sportowa i funkcjonalny trening medyczny skierowany są do sportowców zarówno tych amatorów jak i zawodowych. Umożliwia powrót do formy po urazach i kontuzjach, oraz zapewnia profesjonalne przygotowanie motoryczne z uwzględnieniem specyfiki uprawianej dyscypliny sportu.

Czy fizjoterapeuta a rehabilitant to to samo?

Ustawa Sejmu z dnia 25 września 2015 r. o zawodzie fizjoterapeuty mówi dokładnie o tym, kim jest i czym dokładnie zajmuje się fizjoterapeuta. Oznacza to, że poprawną formą jest oczywiście fizjoterapeuta a nie rehabilitant, w świetle prawa ktoś taki jak rehabilitant po prostu nie istnieje. Wielu pacjentów używa tych nazw zamienienie i w języku potocznym nie stanowi to dużego błędu.

Mgr fizjoterapii a kiedyś technik fizjoterapii

Formy kształcenia fizjoterapeutów zmieniały się na przełomie lat, na początku system edukacyjny kształcił fizjoterapeutów na poziomie technika, ale szybko dążąc do europejskich standardów rozpoczęto kształcenie na uczelniach wyższych na poziomie magistra. Z czasem jednolity system kształcenia zastąpiono dwu stopniowym( licencjat, magister), a następnie powrócono do jednolitych 5 letnich studiów magisterskich, które kończą się egzaminem państwowym w celu uzyskania odpowiednich uprawnień.

Jakie są rodzaje fizjoterapii i zabiegów fizjoterapeutycznych aktualnie

Wśród najpopularniejszych zabiegów fizjoterapeutycznych można wyróżnić terapię manualną, która swoje podstawy zbudowała na szczegółowej anatomii, biomechanice i kinezjologii, pomaga w odblokowaniu stawów i przywróceniu prawidłowej gry stawowej. Terapia FDM, czyli leczenie skupione na zaburzeniach pracy struktur powięziowych, umożliwia szybkie usunięcie ograniczeń ruchu oraz dolegliwości bólowych.

Metoda PNF skupiona jest na pacjentach neurologicznych i odbudowaniu utraconych przez nich funkcji, umożliwia odtworzenie wzorców lub zbudowanie nowych, które umożliwią pacjentowi pełną partycypację w życiu codziennym. Kinezyterapia to inaczej leczenie ruchem, który sam w sobie odpowiednio ukierunkowany przez fizjoterapeutę jest lekiem. Indywidualny dobór ćwiczeń to podstawa powrotu do zdrowia i aktywności.

Jedną z najmłodszych, ale cały czas dynamicznie rozwijających się dziedzin fizjoterapii uroginekologicznej jest terapia mięśni dna miednicy. Skupiona na likwidacji zburzeń ze strony mięśni miednicy mniejszej, kiedyś nazywanych mięśniami kegla. Fizjoterapia jak każda dziedzina medycyny nie zatrzymuje się w swoich dążeniach do doskonałości i nowinkach. Z tych względów powstają coraz to nowsze zabiegi i terapie dostosowane do rosnącego zapotrzebowania pacjentów.

Czy fizjoterapia to medycyna?

Zawód fizjoterapeuty jest zawodem medycznym tak jak zawód lekarza lub pielęgniarki/położnej, a sama fizjoterapia jest dziedziną medycyny, która uczestniczy w leczeniu pacjentów we wszystkich gałęziach medycznych jak pediatria, kardiologia, ortopedia czy neurologia.

Fizjoterapeuta jest zawodem wolnym i po zdobyciu wykształcenia oraz odpowiedniego doświadczenia zawodowego może samodzielnie udzielać świadczeń medycznych na wysokim poziomie.

Współcześnie, fizjoterapeuta udziela świadczeń zdrowotnych i diagnozuje funkcjonalnie pacjenta. Pacjenci mający tą świadomość chcąc pominąć kolejki i otrzymać właściwe leczenie coraz częściej zgłaszają się bezpośrednio do fizjoterapeuty.