rehabilitacja domowa warszawa promocja

660 350 359

Endoproteza kolana – rehabilitacja po endoprotezie kolana, wskazania i postępowanie

30 września 2021

Operacja endoprotezoplastyki ma na celu wszczepienie w układ ruchu człowieka, w konkretnym miejscu sztucznego stawu. Endoproteza kolana wstawiana jest właśnie podczas takiej operacji. Jest to działanie mające na celu zmniejszenie bólu, który w przypadku zmian zwyrodnieniowych i wielu innych kłopotów ze stawem kolanowym może być szczególnie dotkliwy. Należy sobie jednak zdawać sprawę, że po wykonanej operacji, aby nowy staw prawidłowo działał i długo funkcjonował niezbędna będzie rehabilitacja po endoprotezie kolana.

endoproteza kolana

Budowa i funkcja stawu kolanowego

Kiedy pacjent zgłasza się z intensywnym, dokuczliwym bólem kolana, który wynika ze zmian zwyrodnieniowych, może się okazać, że wszczepienie endoprotezy kolana będzie jedynym rozsądnym rozwiązaniem. Aby jednak lepiej zrozumieć, jak złożoną budowę ma sama proteza, warto poznać budowę i funkcje stawu kolanowego.

Kolano jest tą częścią ciała, która jest obciążona właściwie przez większość czasu. Poruszając się, nie sposób nie używać stawu kolanowego. Zdrowy staw pozwala na poruszanie podudziem w przód i w tył, mogąc przy tym obrócić nogę lekko do wewnątrz i lekko na zewnątrz. Daje nam to ogromne możliwości ruchowe, z których korzystamy na co dzień, w każdej sytuacji.

Anatomia kolana ukazuje, że ten największy staw w całym układzie ruchu składa się z rzepki, łąkotek, torebki stawowej oraz licznych mięśni i więzadeł w tym więzadła krzyżowego przedniego, które znajdują się na łączeniu kości udowej oraz kości piszczelowej. Mięśnie i więzadła mają za zadanie stabilizować staw, aby nie ulegał uszkodzeniom przy próbie zbyt mocnego poruszania go w nieanatomicznych kierunkach.

Staw kolanowy jest stawem zawiasowym, co oznacza, że może się zginać i prostować. To jednak znaczne uproszczenie, ponieważ ta część naszego ciała posiada znacznie więcej elementów niż zawias, a poza wszystkim każda z tych części posiada konkretną funkcję.

endoproteza stawu kolanowego

Endoproteza kolana – budowa i rodzaje

Zbudowanie funkcjonalnej i jednocześnie trwałej protezy kolanowej nie było prostym zadaniem. Na początku więc protezy te były budowane właśnie na podstawie projektu przypominającego zawias. Dziś, dzięki technologii i ich ogromnym możliwościom jesteśmy w stanie znaleźć protezy, które nie tylko dobrze wpasują się w kolano, ale też będą stworzone z materiałów przyjaznych dla organizmu, które mogą współgrać z ciałem przez wyjątkowo długi czas.

Należy pamiętać, że tego rodzaju proteza kolanowa jest wybierana indywidualnie dla każdego pacjenta. Jest to bardzo ważne ze względu na fakt, że każdy z nas posiada inną masę ciała i jest w różnym wieku. Ponadto w celu wszczepienia implantu zgłaszają się osoby, których poziom aktywności fizycznej jest bardzo różny, tak samo jak i stan zdrowia. Na szczęście chirurg może wybierać z wielu opcji.

Endoproteza stawu kolanowego jest wykonywana z materiałów przyjaznych ciału. Są to między innymi stopy kobaltowo-chromowe, ceramika, oraz polietylen. Zwykle proteza taka waży około 500 g.

Rodzaje endoprotez kolana

  • endoproteza z tylną stabilizacją – w tym przypadku część piszczelowa pokryta jest odrobinę uniesioną powierzchnią, na której został umocowany słupek mocujący ją do części udowej. Aby ją dopasować, usuwa się więzadło krzyżowe,
  • endoproteza kolana z zachowaniem więzadła krzyżowego – stosowane u pacjentów ze zdrowym więzadłem krzyżowym,
  • endoprotezy jednoprzedziałowe — stosowane, gdy tylko jedna część stawu jest uszkodzona,
  • endoproteza fixed – bearing – stosowana najczęściej. W tym przypadku element wykonany z polietylenu jest mocno połączony z elementem metalowym. Jeśli aktywność pacjenta z tą protezą jest duża, proteza ta może ulec szybszemu zużyciu, ponieważ jej części pod wpływem częstych i intensywnych ruchów mogą ulec obluzowaniu i oddzieleniu od kości,
  • endoproteza mobile – bearing – stosowana w przypadku osób młodych i aktywnych, a również i tych z nadwagą. Tego rodzaju endoproteza składa się aż z trzech części, które dobrze odwzorowują pracę naturalnego stawu, dając pacjentowi możliwości swobodnego ruchu.

Nowoczesna endoproteza kolana

Podczas standardowej procedury wszczepienia endoprotezy kolana większość pacjentów może liczyć na gotowe egzemplarze endoprotez, które różnią się rozmiarem i są dobierane podczas zabiegu przez operującego ortopedę.

W przypadku zdecydowania się na najnowocześniejsze implanty, są one dobierane i wykonywane indywidualnie na podstawie zdjęć uzyskanych przy pomocy rezonansu magnetycznego oraz RTG. Na ich podstawie tworzony jest indywidualny, na zamówienie model endoprotezy kolana, idealnie dopasowany do anatomii konkretnego pacjenta.

Dzięki takiej możliwości jaką zapewnia nowoczesny system tworzenia implantów VISIONAIREA przeżywalność endoprotezy znacznie się wydłuża, czas zabiegu jest krótszy a pacjent w trakcie procesu rehabilitacji szybciej wraca do aktywności sportowej.

Wymiana stawu kolanowego

Tego typu zabieg staje się koniecznością kiedy wszystkie zachowawcze metody leczenia zawodzą. Pacjenci którzy zgłaszają się na zbieg cierpią z powodu dolegliwości bólowych i dużych ograniczeń ruchomości stawu kolanowego.

Najczęstszymi objawami choroby zwyrodnieniowej kolana która jest najczęstsza przyczyną wymiany powierzchni stawowych w kolanie jest:

  • ból,
  • ograniczenie ruchu zgięcia i wyprostu,
  • obrzęk stawu, charakterystycznie trzeszczenia podczas ruchu,
  • trudności w poruszaniu się po schodach,
  • poranna sztywność stawu.

Wskazania do wszczepienia endoprotezy kolana

Niewątpliwie głównym wskazaniem do zastosowania endoprotezy kolana są zaawansowane zmiany zwyrodnieniowe, które powodują u pacjentów dotkliwy ból i znaczne ograniczenie możliwości ruchowych. Ponadto do zabiegu wymiany stawu kwalifikują się również pacjenci, którzy mają wrodzone wady stawu kolanowego, czy też ci, którzy cierpią na przedłużające się dolegliwości bólowe wynikające z wcześniejszych złamań

Operacja endoprotezy kolana, a postępowanie

Zabieg wszczepienia sztucznego stawu kolanowego może trwać od 1 do 2 godzin i jest wykonywany w jednym z dwóch rodzajów znieczulenia – w ogólnym lub też w podpajęczynówkowym. Kiedy znieczulenie zaczyna działać, lekarz otwiera kolano i rozpoczyna proces chirurgicznego usunięcia wszystkich patologicznych zmian stawu. Po tym etapie wszczepiany jest staw próbny, który umożliwia lekarzowi przetestowanie, czy jego wielkość i umiejscowienia są odpowiednie. Kolejny etap to wszczepienie właściwej endoprotezy i zamknięcie kolana.

rehabilitacja po endoprotezie kolana

Rehabilitacja po endoprotezie kolana

Aby proteza mogła działać wystarczająco długo, nie powodując żadnego uczucia dyskomfortu, bardzo ważne jest podjęcie się przez pacjenta rehabilitacji. Na początku procesu usprawniania, fizjoterapeuta pracuje nad:

  • przywróceniem zakresów ruchomości,
  • mobilizacją blizny po operacji,
  • przywróceniem siły mięśniowej,
  • poprawą kontroli i czucia głębokiego stawu,
  • nauką korzystania z dodatkowego sprzętu,
  • chodem pacjenta.

Dodaktowo, na początku procesu leczenia stawu, fizjoterapeuta może zalecić skorzystanie z automatycznej szyny CPM.

Rehabilitacja wzmacnia organizm i pozwala dostosować się pacjentowi do nowej sytuacji. Operacja to jedynie połowa sukcesu – dopiero rehabilitacja zamyka proces dostosowania się do nowej części ciała, która umożliwi funkcjonowanie bez bólu. Dlatego rehabilitacja po endoprotezie kolana ma szczególne znaczenie w powrocie do wcześniej sprawności. Wszystkie wykonywane ćwiczenia podczas zajęć rehabilitacyjnych powinny być  wykonywane pod kontrolą fizjoterapeuty. Pozwoli to na bieżąco monitorować sprawność stawu i korygować pojawiające się błędy.

Najczęściej stosowane metody fizjoterapii podczas rehabilitacji po endoprotezie kolana to terapia manualna, oraz kinezyterapia.

Ile trwa rehabilitacja po endoprotezie kolana?

Należy pamiętać, że długość i intensywność rehabilitacji jest dostosowywana do konkretnego przypadku, ponieważ wpływa na to bardzo wiele czynników. Można przyjąć jednak teorię, że w celu odzyskania pełnej sprawności stawu rehabilitacja po endoprotezie kolana powinna trwać około pół roku.

Rehabilitacja po endoprotezie kolana również pozytywnie wpływa na przełamywanie barier i lęku spowodowanego przez urazy i wypadki. W aktywnej klinice wiemy, że poza samą sprawnością ważny jest również komfort psychiczny pacjenta, dlatego oferujemy rehabilitację z dojazdem do domu pacjenta.

Ćwiczenia po endoprotezie kolana

Proces rehabilitacji rozpoczyna się zaraz po operacji, na początku są to proste ćwiczenia w częściowym odciążeniu, nastawione przede wszystkim na utrzymanie prawidłowego zakresu ruchu zgięcia i wyprostu w stawie kolanowym. W tych pierwszych tygodniach poza pracą z fizjoterapeutą warto również posiłkować się szyną CPM.

Z czasem ćwiczenia stają coraz intensywniejsze z pełnym obciążaniem kończyny, nacelowane na wzmocnienie siły i wytrzymałości mięśni przedniej i tylnej grupy uda. Fizjoterapeuta włącza stopniowo ćwiczenia operowe i bardziej skomplikowane zadania ruchowe trenujące prawidłową priopriocepcje na niestabilnym podłożu na przykład z użyciem beretu.

Ostatnim etapem jest trening medyczny, dzięki któremu wzmacnia się obie kończyny oraz centralną stabilizacje. Tak, aby w każdej nawet nie przewidzianej sytuacji pacjent czuł się komfortowo z nowym stawem. Program rehabilitacji jest dobierany i uzupełniany w kolejnych tygodniach w zależności od stanu, sprawności i dolegliwości pacjenta.

Jak długo boli kolano po endoprotezie?

To jak długo pacjent odczuwa ból kolana po operacji uzależnione jest od kilku czynników. Pierwszym jest oczywiście próg bólowy jaki pacjent posiada, kolejnym prawidłowe postępowanie po operacji czyli utrzymywanie nogi w elewacji, chłodzenie kolana i drenaż limfatyczny zmniejszający obrzęk.

Regularny ruch w stawie, praca z blizną po operacji we wczesnym etapie również zmniejsza dolegliwości bólowe i sprawia że staw i cała kończyna szybciej wracają do sprawności. Pacjenci skarżą się na dolegliwości bólowe w pierwszym tygodniu po operacji a w kolejnych dwóch tygodniach ból znacząco się zmniejsza.

Ciepłe kolano po endoprotezie czy to niepokojący objaw?

W pierwszych 2-3 tygodniach po operacji endoprotezy kolana większości pacjentów zgłasza, że kolano z nowym stawem jest znacznie cieplejsze niż to nie operowane. W trakcie ćwiczeń, ruchu czy chodzenia kolano ma prawo robić się cieplejsze, jak również może pojawiać się zwiększony obrzęk.

Wynika to z faktu, że w operowanej kończynie zachodzą procesy remodelingu, gojenia tkanek oraz przyswajania nowego wszczepionego biomateriału, z którego wykonana jest endoproteza kolana.

Najważniejsze to regularnie ćwiczyć, chłodzić kolano, oraz nie przeciążać stawu w grawitacji. Fizjoterapeuta będzie również wykonywać drenaż kończyny i na bieżąco dopasowywać proces rehabilitacji do stanu funkcjonalnego kolana.

Jak długo chodzi się o kulach po endoprotezie kolana?

Czas kiedy pacjent po endoprotezie kolana będzie mógł zrezygnować z korzystania z balkonika lub kul łokciowych waha się między 4 a 6 tygodni po zabiegu. wszystko zależy od wieku pacjenta jego sprawności przed i pooperacyjnej i co najważniejsze regularnie prowadzonej rehabilitacji.

Pacjent sprawny ruchowo, młodszy, u którego proces rehabilitacji przebiega bez powikłań znacznie szybciej, bo już nawet miesiąc po operacji może zrezygnować z kul.

Należy zauważyć, że jest to kwestia indywidualna a najlepszym momentem na odstawienie sprzętu ortopedycznego, to moment kiedy noga jest sprawna, a aparat mięśniowo – więzadłowy silny i wydolny. Fizjoterapeuta który prowadzi pacjenta stwierdzi, kiedy przyjdzie ten moment.

Czy można klękać z endoprotezą kolana?

Nie ma przeciwskazań, aby pacjent po wszczepieniu endoprotezy kolana nie mógł klęknąć na operowanym kolanie. Oczywiście, aby było to możliwe musi on uzyskać prawidłowy zakres zgięcia kolana, siłę mięśni a kolano powinno być wolne od stanu zapalnego i obrzęku.

W żaden sposób klęk nie zmniejsza żywotności endoprotezy, choć podczas klęku nawet kilka miesięcy po operacji mogą pojawiać się nieznacznie nasilone dolegliwości bólowe. Dlatego jeżeli nie mamy potrzeby klękania na kolanie lepiej tego nie robić.

Zgięcie kolana po endoprotezie

Zaraz po operacji wstawienia endoprotezy kolana dążymy do zwiększania zakresu ruchomości. U większości pacjentów ze względu na obrzęk, rozległą bliznę i dolegliwości bólowe zakres ruchu zgięcia w stawie jest mniejszy niż 90 stopni.

Pierwsza wizyta z fizjoterapeutą powinna odbyć się zaraz po opuszczeniu szpitala, już wtedy bez ryzyka uszkodzenia szwów fizjoterapeuta pomoże zredukować obrzęk, zacznie pierwsze ćwiczenia, oraz (jeżeli będzie taka konieczność) doradzi jak korzystać z szyny CPM. Wszystko to jest niezwykle ważne aby poprawiać zakres ruchu zgięcia i wyprostu w stawie kolanowym.

Czego nie wolno robić po endoprotezie kolana?

W pierwszym etapie po operacyjnym do około 2-3 tygodni należy unikać długiego chodzenia, stania, spacerowania i przeciążania operowanej kończyny.

Częste chłodzenie stawu i nie doprowadzanie do rozległego obrzęku umożliwi unikniecie bólu i zaburzania procesu gojenia tkanek. Przede wszystkim Nie przegrzewaj kolana!

Unikaj niestabilnego, nierównego podłoża jak również nie noś obuwia typu klapki które mogą być przyczyną urazu.

Choć każdy pacjent chce jak najszybciej pozbyć się kul, pamiętaj że tą decyzje podejmij ze swoim fizjoterapeutą. W momencie kiedy operowane kolano nie jest wystarczające sprawne, zbyt wczesne odrzucenie pomocy ortopedycznych nie tylko zwiększa szansę urazu, ale również przeciąża zdrowe nie operowane rejony ciała jak kręgosłup czy przeciwna noga.

Do 6 tygodni od zabiegu w samochodzie jeździmy tylko jako pasażer a nie kierowca i nie podnosimy ciężkich przedmiotów.

W jakiej pozycji spać po endoprotezie kolana?

W pierwszych 2 tygodniach po operacji należy unikać pozycji spania na boku po stronie nogi operowanej, oczywiście nie wynika to z faktu że możemy wtedy uszkodzić nowy staw. Jest to kwestia obrzęku, który będzie intensywniej narastał, skutkując zwiększeniem ocieplenia stawu, oraz dolegliwości bólowych.

Jeżeli jesteśmy w stanie, kładąc się na wznak unikajmy podkładania pod operowane kolano wałka lub poduszki. Może się to przyczynić do utrwalenia przykurczu zgięciowego i trudności w odzyskaniu pełnego wyprostu stawu kolanowego.

Interesuje Cię rehabilitacja domowa w Warszawie?
Szukasz fizjoterapeuty z dojazdem do domu?
Sprawdź!

Rehabilitacja i fizjoterapia

Popularne wpisy

error: Treść jest chroniona !!